Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, 12 oktober 2023

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd meldt in jaarrapportage Zwangerschapsafbreking dat er in 2022 meer zwangerschappen zijn afgebroken dan in 2021.

In de grafiek ziet u het aantal zwangerschapsafbrekingen sinds 1985. De paarse lijn geeft het aantal vrouwen uit de categorie ‘buitenlandse vrouwen’ weer. Dit zijn vrouwen zonder Nederlandse zorgverzekering. Denk aan buitenlandse vrouwen die voor een abortus naar Nederland afreizen, arbeidsmigranten of buitenlandse studenten.  Vooralsnog vallen ook vrouwen die op de BES-eilanden wonen in deze categorie. 

In the context of the public debate on including a supposed right to abortion in the EU Charter of Fundamental Rights, COMECE publishes the statement ‘The Ethical Indefensibility of an EU Fundamental Right to Abortion’ elaborated by its Commission on Ethics.

The document argues that the respect for the inalienable dignity of every human being in every stage of life – especially in situations of complete vulnerability – is a fundamental principle in our democratic societies.

H.E. Mgr. Anton Jamnik, President of the COMECE Commission on Ethics, states that “EU Member States have very different constitutional traditions with regard to the legal regulation of abortion, therefore, constituting a fundamental right to abortion would go against the general principles of the Union law”. The document also reiterates that “there is no recognised right to abortion in European or International law”.

At the beginning of 2022, COMECE expressed its deep concern over President Emmanuel Macron’s proposal of including a supposed right to abortion in the Charter of Fundamental Rights of the European Union.

In July 2022, reacting to a resolution of the European Parliament, COMECE released a statement encouraging political leaders “to work for more unity among Europeans, not to create higher ideological barriers and polarization”.

Statement Ethics Commission Abortion July 2023Downloaden

Verklaring van de bisschoppen van België: ‘Verregaande verruiming toegang tot abortus’.

Kerknet.be, 26 april 2023

In het federale parlement wordt voorgesteld de termijn voor abortus op te trekken van twaalf tot minstens achttien weken na de conceptie. Ook wordt geadviseerd niet alleen ernstige medische aandoeningen als reden te kunnen inroepen, maar ook mentale problemen. Eveneens wordt gepleit voor de afschaffing van de zesdaagse wachttermijn en voor de schrapping van de informatieplicht over alternatieven.

Wat met ‘mentale problemen’ wordt bedoeld, wordt niet omschreven. Die kunnen van gelijk welke aard zijn. Het leven van een levensvatbaar kind kan dan beëindigd worden, ook als het geen acute bedreiging is voor het leven of de gezondheid van de moeder. Kan het dat daarbij geen verdere vragen worden gesteld?

Bovendien is de zwangerschapsonderbreking na twaalf weken een veel zwaardere en veel ingrijpendere handeling. Het is belangrijk dat we dit terdege beseffen. Voor velen die ze zullen moeten uitvoeren, zal dat niet evident zijn. Ook voor de moeder zelf roept de psychische verwerking ervan vele vragen op.

Niet verwonderlijk dat velen over de ideologische grenzen heen verwachten dat hier grote voorzichtigheid aan de dag wordt gelegd. Al in 2019 hebben artsen, vroedkundigen, verpleegkundigen en andere zorgverleners openlijk hun bezorgdheid geuit bij het voorstel van een verlenging van de termijn. Het raakt hen in hun professionele roeping en taak. Te meer omdat ook wordt geadviseerd om abortus, nu al uit het strafrecht verwijderd, expliciet onder de wetgeving inzake gezondheidszorg te situeren. En dus zonder meer te beschouwen als een medische handeling.

Zeker, omstandigheden kunnen mensen radeloos en uitzichtloos maken. Maar dan stellen dat het om een medische ingreep gaat, doet geen recht aan wat de betrokkenen zelf ervaren en beleven. Waarom dan nog raad en hulp vragen? Te meer omdat zelfs mogelijke alternatieven beter niet ter sprake komen, zoals eveneens wordt voorgesteld. Een luisterend oor en begeleiding zijn toch kostbaar?

Tot hiertoe was de wetgever bekommerd om een juiste balans te vinden tussen de bescherming van het ongeboren leven en de zelfbeschikking van de zwangere vrouw. Dat is in de nieuwe voorstellen niet meer het geval. Nochtans is de bescherming van het ongeboren leven, ook en in het bijzonder in een rechtsstaat, op zich al uiterst belangrijk. Ze is dat des te meer wanneer vandaag verder onderzoek wordt gedaan naar de pijnperceptie van foetussen.

Onze samenleving heeft het steeds moeilijker met alles wat onze plannen doorkruist en onze levenswijze verstoort. Het geldt voor wie oud of ziek is, voor armen en vreemdelingen, voor mensen op de vlucht. Dat geldt ook voor het ongeboren leven. Dat is het wat paus Franciscus in zijn encycliek Laudato Sí schrijft: Wanneer de persoonlijke en maatschappelijke gevoeligheid voor het erkennen van nieuw leven verloren gaat, verdwijnen ook andere vormen van openheid die waardevol zijn voor de samenleving.

Kardinaal Jozef De Kesel en de bisschoppen van België

IPID – Brussel, woensdag 26 april 2023

Katholiek Nieuwsblad, 21 april 2023
door Benoit Lannoo

In media en parlement in Brussel is het abortusdebat weer in een stroomversnelling gekomen. Een kleine stroomversnelling, want voor de verkiezingen van 2024 verandert er aan de Belgische abortuswet zeer waarschijnlijk niets. Maar daarna?

Bij de vorming van de huidige Belgische ‘Vivaldi’-regering in 2020 hield toenmalig partijvoorzitter Joachim Coens van de Vlaamse christendemocraten het been stijf. Als het wetsvoorstel ter versoepeling van de bestaande abortuswet van de ‘linkse’ partijen (liberalen, socialisten, groenen, uiterst-links en het links-liberale DéFi) in het parlement werd goedgekeurd, stapte CD&V niet met (sommige van) die partijen in een regering. Wat meteen de zevenpartijen-formule onmogelijk had gemaakt die premier Alexander De Croo intussen sinds oktober 2020 leidt.

Veto in regeerakkoord

Uiteindelijk haalde dit veto van CD&V zelfs het regeerakkoord: de Vivaldi-partijen spraken af dat alleen over de kwestie wordt beslist als daarover consensus is binnen de regering. Dus niet!

De andere zes regeringspartijen – liberalen, socialisten en groenen aan beide kanten van de taalgrens – zijn voor een verregaande verspoeling van de abortuswet. CD&V wist zo te voorkomen omwille van een abortusversoepeling met huid en haar te worden opgegeten door beide grote Vlaamse oppositiepartijen – het extreemrechtse Vlaams Belang en het Vlaams-nationalistische N-VA.

Misrekening

Meteen werd ook afgesproken bij experts een evaluatie van de huidige abortuswet en van de situatie in het veld te bestellen. Voor- en tegenstanders van versoepeling hoopten van die experts extra munitie te krijgen. CD&V misrekende zich: de vorige week in de Kamercommissie Gezondheid, Justitie en Gelijke Kansen gepresenteerde studie, pleitte onder meer voor een verlenging van de termijn voor zwangerschapsafbreking van 12 naar 18 weken, en voor een verkorting van de verplichte bedenktijd van 6 dagen voor de betrokken vrouwen tot 48 uur.

Vlucht vooruit

CD&V nam – volgens de Vlaamse media, doorgaans sterk pro-abortus – dan maar een ‘bocht’. Het duurde een tijd voor dat woord uit de krantenkoppen verdween en de journalisten begrepen dat de beweging van CD&V-voorzitter Sammy Mahdi eerder een ‘vlucht vooruit’ is. Mahdi liet immers weten akkoord te gaan met een verlenging van de termijn tot 14 weken, maar dat zijn voorstel “te nemen of te laten” was. Slim gezien: geen enkel pro-abortusparlementslid kan hiermee genoegen nemen, wat betekent dat er voor de verkiezingen van 2024 niets verandert.

Wat volgde, was campagnepraat. Aan de ene kant ging het over gratis spiraaltjes omdat 44 procent van de vrouwen die een abortus ondergingen geen anticonceptie gebruiken, over pijnervaringen van de foetus of over het “in stukken zagen” ervan omdat zuigcurettage na 14 weken niet meer mogelijk is. De overkant had het over “abortustoerisme” van jaarlijks meer dan 500 vrouwen die 12 weken na de conceptie naar Nederland trekken en daarvoor meer dan 500 euro neerleggen, of over de rechten van vrouwen met een vervulde kinderwens die ongewenst zwanger raken.

Politiek buitenspel

“Het abortusdossier wordt politiek geblokkeerd door een partij die ver boven haar gewicht speelt”, zei het socialistische kamerlid Karin Jiroflée eind 2019 al. Zij heeft gelijk, maar wel in die zin dat vele Vlamingen die niet voor ongebreidelde abortusvrijheid zijn, niet op de CD&V stemmen, maar op de N-VA of zelfs het Vlaams Belang. Met die laatste stem zetten zij zichzelf alvast politiek buitenspel. Er zou nooit een ‘reguliere’ parlementsmeerderheid instemmen met de grote versoepeling waar ‘links’ hardnekkig voor pleit, indien Vlaamse abortus-kritische stemmen niet aan extreemrechts verloren gingen.

Schering en inslag

Intussen bestaat wel het risico dat tijdens de regeringsonderhandelingen na de verkiezingen van 2024 – die weer lang dreigen te gaan duren – een ad hoc-meerderheid in het Belgisch parlement een verregaande versoepeling van abortus goedkeurt. Voorstanders kunnen daarvoor immers met de Partij van de Arbeid/Parti des Travailleurs een meerderheid vormen, zonder met die extreemlinkse fractie een regering te moeten vormen. Terwijl de regeringsvorming aansleept, zijn zulke ad hoc-meerderheden in het Belgische parlement schering en inslag.

Als het Vlaams Belang zoals verwacht als grote overwinnaar uit de stembusslag komt, loopt België ongetwijfeld voor lange tijd vast. Geen enkele Franstalige partij in wil in zee met het Vlaams Belang of met partijen die met dat Vlaams Belang een Vlaamse regering vormen. En gezien de huidige mediacampagne om abortus als een recht van de vrouw te beschouwen – ook wanneer ze zich mentaal niet goed voelt bij haar zwangerschap – maakt een parlementsmeerderheid na de verkiezingen wellicht wel abortus mogelijk tot 18 weken na de conceptie.

Artsenvereniging waarschuwt voor shift naar zwaardere ingrepen en voor kwetsbaarheid bij sociale druk rond abortus.

Naar aanleiding van het rapport van het Academisch Comité wordt op dit moment het wetsvoorstel inzake abortus binnen de regering opnieuw besproken om de abortuswetgeving te liberaliseren. De bedenktijd van 6 dagen zou worden ingekort en de toegelaten termijn verlengd van 12 weken (na de bevruchting) naar 18 weken. 

De Belgische Medische Vereniging Sint-Lucas kant zich tegen deze wijziging van de abortuswet om volgende redenen:

• Een abortieve ingreep tijdens de zwangerschap toont geen respect voor de menselijke waardigheid van het ongeboren kind.
• De verplichte bedenktijd inkorten gaat ten koste van goede ondersteuning en begeleiding van vrouwen met een ongeplande zwangerschap. Het is belangrijk dat zwangere vrouwen in moeilijkheden voldoende advies krijgen over hun rechten en mogelijke hulp bij het uitdragen van de zwangerschap. Een weloverwogen geïnformeerde beslissing hierover vraagt tijd.
• Een termijnverlenging heeft geen oog voor de ernstige gevolgen voor de vrouwen noch voor het medisch personeel. Een abortus na 14 weken zwangerschap vereist een zwaardere en meer technische ingreep op de foetus, en dus ook op het lichaam van de vrouw. Dit geeft bovendien extra psychologische belasting voor de vrouw en voor het medisch team. Meer dan 2500 zorgverleners, hoofdzakelijk vrouwen, waren geen voorstanders van een verlenging in de petitie van 2019.
• Een termijnverlenging riskeert de periode van twijfel te verlengen. Een groot aantal vrouwen wacht immers met hun beslissing tot op het laatste moment rond de wettelijke termijn. Met deze termijnverlenging is een verschuiving te verwachten van vroegtijdige naar laattijdige abortussen.
• Uit de hulpverlening blijkt dat vrouwen die ondanks moeilijke omstandigheden de zwangerschap willen behouden, meer sociale druk voor abortus ervaren tot ze voorbij de wettelijk toegelaten termijn zijn. De huidige toegelaten termijn van 12 weken biedt dan een uitweg voor deze vrouwen die onder druk worden gezet door hun omgeving om een abortus te ondergaan. In een recente BBC-enquête gaf 15% van de Britse vrouwen aan onder druk gezet geweest te zijn om abortus te laten uitvoeren. Vermits volgens het rapport 2018-2019 van de Belgische abortuscommissie relatieproblemen in 14% bijdroegen tot een keuze voor abortus, is verder onderzoek naar dwang rond abortus ook in ons land aangewezen.

We roepen de politici op om in dit debat het welzijn, de zorg en het belang van zowel de vrouw in een moeilijke situatie als van haar ongeboren kind centraal te stellen.

Belgische Medische Vereniging Sint-Lucas

Open brief Wetswijzigingen inzake abortus 2023 Artsenvereniging waarschuwtDownloaden

Katholiek Nieuwsblad, 7 december 2022
door Peter Doorakkers

Binnenkort mogen huisartsen de abortuspil verstrekken aan ongewenst zwangere vrouwen. De Eerste Kamer stemde dinsdag in met de initiatiefwet die dat voor de vroege zwangerschap mogelijk moet maken. In maart stemde de Tweede Kamer al in met het wetsvoorstel van GroenLinks, PvdA, D66 en VVD.

In de Senaat kreeg het behalve van die partijen ook steun van SP, PvdD, Fractie-Otten, CDA, 50PLUS, Fractie-Fentrop en zes van de zeven leden van de Fractie-Nanninga.

Tegenstemmers

Van die laatste fractie stemde Bob van Pareren tegen het voorstel. Ook de fracties van SGP, ChristenUnie, PVV en FvD stemden tegen. De Onafhankelijke Senaatsfractie, een samenwerkingsverband van regionale partijen, was niet aanwezig.

De wetsaanpassing zal de uitzondering op de strafbaarheid van abortus uitbreiden. Op dit moment vallen alleen abortusartsen en artsen in een ziekenhuis of abortuskliniek daaronder. Onder de nieuwe regeling is het verstrekken van abortusmedicatie via de huisarts bij vroege zwangerschappen van strafbaarheid uitgezonderd.

Volgens voorstanders is dat een manier om de keuzevrijheid van vrouwen te vergroten: zij kunnen voortaan voor abortusmedicatie terecht bij een vertrouwde hulpverlener, zo klinkt het.

Vertrouwensband

Toen het wetsvoorstel voor het eerst besproken werd in de Tweede Kamer, noemde de SGP dat beeld “romantisch”: in veel huisartsenpraktijken zouden artsen tijdelijk werken, waardoor er van een vertrouwensband en daarmee een betere begeleiding geen sprake zou zijn.

De ChristenUnie liet destijds desgevraagd weten zich af te vragen hoeverre de zorg nog meeweegt die huisartsen aan het ongeboren leven zouden moeten geven. “Dat heeft in zichzelf ook intrinsieke waarde. Ik zou de indieners willen vragen hoe zij dat aspect wegen in hun voorstel.”

‘Aantal abortussen terugdringen’

Het CDA zei destijds niet op voorhand tegen het voorstel te zijn. Het hoopt dat begeleiding door een vertrouwd iemand als de huisarts, mogelijk abortussen kan voorkomen.

“Als er bijvoorbeeld sprake is van schuldenproblematiek, dan kan de huisarts de vrouw ook verwijzen naar een hulpverlener die dat helpt op te lossen. Want uiteindelijk is onze grote ambitie om het aantal abortussen naar beneden te brengen, met name de herhaalabortussen.”

Pauselijke Academie voor het Leven, 29 augustus 2022

Tijdens een televisie-uitzending op 26 augustus 2022 antwoordde mgr. Paglia aan de interviewer die vroeg of Wet 194 kon worden afgeschaft, dat de wet nu een “pijler” van het Italiaanse sociale leven was, zozeer is die ingebed in het Italiaanse rechtssysteem. En wat meer is, geen enkele politieke macht is momenteel van plan om haar af te schaffen.

De bedoeling van de verklaring was niet een waardeoordeel over de wet te geven, maar veeleer de constatering dat het praktisch onmogelijk is om wet 194 af te schaffen omdat het nu een structureel onderdeel is van de relevante wetgeving. Over de kwaliteit van de “pijler” valt echter veel te zeggen.

Mgr. Paglia benadrukte in hetzelfde interview krachtig dat het dringend noodzakelijk was om dat deel van de wet te bevorderen dat betrekking heeft op de verdediging en bevordering van het moederschap, zoals kardinaal Ruini zich destijds ook uitsprak. Dat de wet kan en inderdaad moet worden verbeterd in de richting van een meer volledige verdediging van het ongeboren kind; dit is meer dan wenselijk, met aandacht voor het vermijden van het risico van verslechtering van de situatie, zoals helaas in sommige gevallen is gebeurd.

De reactie die sommigen hebben gehad op de verklaring van mgr. Paglia lijkt eigenlijk meer een voorwendsel, zelfs beledigend. Niet alleen omdat men zich ertoe beperkte om een ​​woord (“pijler”) uit de context te halen (en dit is al een ernstige zaak!), maar vooral door geen rekening te houden met de talrijke interventies van Mgr. Paglia over de verdediging en bevordering van het leven op alle leeftijden (van conceptie tot dood) en in alle situaties (hoe vaak wordt het met voeten getreden bij kinderen, vrouwen, gevangenen, ter dood veroordeelde gevangenen, immigranten, ouderen); ook de interventies van mgr. Paglia tegen euthanasie en voor het bevorderen van een nieuwe aandacht voor ouderen.

Wat abortus betreft, is het in ieder geval voldoende om terug te denken aan de viering van 29 mei jongstleden, gepromoot door de Movement for Life, waarbij bisschop Paglia een beeld van Maria zegende met het kind in haar schoot.

Vaticaanstad, 29 augustus 2022

Vertaling: dr. J.A. Raymakers

In a statement released on Friday 8 July 2022, Fr. Manuel Barrios Prieto, General Secretary of the Commission of the Bishops’ Conferences of the European Union (COMECE), regrets the adoption of a new resolution on abortion by the European Parliament. “We must work for more unity among Europeans, not to create higher ideological barriers and polarization”.

According to Fr. Barrios Prieto, the resolution – entitle “US Supreme Court decision to overturn abortion rights in the United States and the need to safeguard abortion rights and Women’s health in the EU” – paves the way for a deviation from universally recognized human rights and misrepresents the tragedy of abortion for mothers in difficulties.

“The prioritization of the inclusion of abortion in the Charter of Fundamental Rights of the European Union – the statement reads – intensifies confrontations among our fellow citizens and between the Member States”.

In his statement, the General Secretary also encourages MEPs to “work for more unity among Europeans, not to create higher ideological barriers and polarization”, and calls on the European Parliament not to “enter into an area, such abortion, which is out of its competence”.

In June 2022 COMECE released another declaration in view of the European Parliament discussion on the leaked draft opinion of the US Supreme Court concerning abortion.

COMECE General Secretary Statement EP Resolution Global Threat to abortionDownloaden

Pauselijke Academie voor het Leven, 24 juni 2022

Regarding the United States Supreme Court decision that modified the 1973 legal position Roe v. Wade on the issue of abortion, the Pontifical Academy for Life presents the following statement.

The Pontifical Academy for Life joins U.S. Bishops’ statement on the decision of the Supreme Court of the United States. As Archbishop H. Gomez and Archbishop Lori declared:

“It is a time for healing wounds and repairing social divisions; it is a time for reasoned reflection and civil dialogue, and for coming together to build a society and economy that supports marriages and families, and where every woman has the support and resources she needs to bring her child into this world in love.”

The Court’s opinion shows how the issue of abortion continues to arouse heated debate. The fact that a large country with a long democratic tradition has changed its position on this issue also challenges the whole world. It is not right that the problem is set aside without adequate overall consideration. The protection and defense of human life is not an issue that can remain confined to the exercise of individual rights but instead is a matter of broad social significance. After 50 years, it is important to reopen a non-ideological debate on the place that the protection of life has in a civil society to ask ourselves what kind of coexistence and society we want to build.

It is a question of developing political choices that promote conditions of existence in favor of life without falling into a priori ideological positions. This also means ensuring adequate sexual education, guaranteeing health care accessible to all and preparing legislative measures to protect the family and motherhood, overcoming existing inequalities. We need solid assistance to mothers, couples and the unborn child that involves the whole community, encouraging the possibility for mothers in difficulty to carry on with the pregnancy and to entrust the child to those who can guarantee the child’s growth.

Archbishop Paglia said: “in the face of Western society that is losing its passion for life, this act is a powerful invitation to reflect together on the serious and urgent issue of human generativity and the conditions that make it possible; by choosing life, our responsibility for the future of humanity is at stake”.

Declaration of the General Secretary of COMECE on the EP discussion on “Global threats to abortion rights”

In view of the discussion scheduled for today, Wednesday 8 June 2022, in the European Parliament under the title “Global threats to abortion rights: the possible overturn of abortion rights in the US by the Supreme Court”, the Secretary General of COMECE, Fr Manuel Barrios Prieto, has made the following declaration:

We see with surprise that the European Parliament will discuss the impact of a leaked draft opinion of the US Supreme Court concerning abortion. This is an unacceptable interference in the democratic jurisdictional decisions of a sovereign state, a country that is also not a Member State of the EU. The adoption of a resolution by the European Parliament that endorses this interference will only discredit this institution.

In this regard, we would like to reiterate that, from a legal perspective, there is no recognized right to abortion in European or International Law. Therefore, no State can be obliged to legalize abortion, or to facilitate it, or be instrumental to perform it.

The EU should respect the legislative competences of its Member States and the principle of conferral whereby the Union shall act only within the limits of the competences conferred upon it by the Member States in the Treaties to attain the objectives set out therein (Article 5.2 of the Treaty of the European Union). As the Standing Committee of COMECE expressed in a statement in February 2022 the attempt to introduce a supposed right to abortion in the Charter of Fundamental Rights of the European Union would be a law “devoid of an ethical foundation and destined to be a cause of perpetual conflict among the citizens of the EU.”

We also note with high concern and regret the negation of the fundamental right to conscientious objection, which is an emanation of freedom of conscience, as declared by Article 10.1 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union and recognised by the UN Human Rights Committee (case Jeong et al v. Republic of Korea, 27 April 2011). We are alarmed that the right of health institutions to refuse to provide certain services, including abortion, is weakened or, even, denied. As stated by the Parliamentary Assembly of the Council of Europe in its Resolution 1763 (2010) on the right to conscientious objection in lawful medical care “no person, hospital or institution shall be coerced, held liable or discriminated against in any manner because of a refusal to perform, accommodate, assist or submit to an abortion, the performance of a human miscarriage (…) or any act which could cause the death of a human fetus or embryo, for any reason.”

As the Standing Committee of COMECE highlighted: “We are aware of the tragedy and complexity of the situations in which mothers considering an abortion find themselves. Caring for women who are in a difficult or a conflict situation because of their pregnancy is a central part of the diaconal ministry of the Church and must also be a duty exercised by our societies. Women in distress should not be left alone, nor can the right to life of the unborn child be ignored. They both must receive all necessary help and assistance.”

COMECE Statement Global Threat to abortion 8-6-2022Downloaden