De ont-heiliging van seksualiteit

Katholiek NieuwsbladKatholiek Nieuwsblad, 25 maart 2015
door Helene Etminan, godsdienstwetenschapster en docente aan het Theologisch Instituut Rolduc

We denken precies te weten wat seksualiteit is, maar klopt dit wel? Dat seksuele aberraties eerder toe- dan afnemen, wijst op het tegendeel. Hierover valt nog veel te ontdekken en het is de moeite waard.

Een zestienjarig meisje is door tachtig mannen in Valkenburg misbruikt. Nadat dit in januari bekend werd, hoorden we vervolgens met opluchting dat haar loverboy, de boosdoener, een buitenlander was. Opgelucht, want dan hebben wij een schuldige en kunnen wij onze vooroordelen weer bevestigen. Opgelucht ook omdat we dan niet over onze eigen cultuur hoeven na te denken… Maar wat is daarmee aan de hand dat die dit soort buitensporig gedrag mogelijk maakt?

De erfzonde
Seksualiteit is een natuurlijke drift, waarmee de mens in de scheppende kracht van God deelt. Als we de scheppingsverhalen van het Oude Testament volgen, hebben wij onze seksualiteit te danken aan de verdrijving uit het paradijs: aan Adam en Eva, die zich door hun ongehoorzaamheid van God hebben afgezonderd en dus zondig waren. In christelijke termen is dit de erfzonde, met de bekende gevolgen van de pijnlijke geboorte van kinderen, het zwoegen voor ons bestaan en tevens onze sterfelijkheid.

Betekenis
Maar ook in andere religies heeft seksualiteit een belangrijke betekenis en speelt het omgaan met seksualiteit een grote rol. Volgens de oosterse religies is die pas door de breuk met God ontstaan en is zij daarom ook hét middel om naar God terug te keren. Samen met het godsverlangen heeft zij op de eerste plaats de functie om ons de weg naar God te laten gaan. Voor wie eraan toe is, zou dit betekenen celibatair te leven en de seksualiteit binnen de godsrelatie een plaats te geven. Pas als dit onmogelijk lijkt, heeft de seksualiteit de functie om kinderen te verwekken die dan op hun beurt aan het grote ‘gods-project’ kunnen beginnen.

Een beetje plezier
Beide doeleinden zijn dus heilig en het ‘plezier’ erbij is eerder bijzaak. Een beetje plezier leek nodig omdat het baren van kinderen pijnlijk is en hun opvoeding vermoeiend en slopend kan zijn. Seksueel plezier is dus géén doel op zich, maar is dit intussen wel geworden. Wat in de westerse samenleving tegenwoordig onder ‘seksualiteit’ wordt begrepen is ver van deze heilige bedoelingen verwijderd.

Gevolg
In het verleden hebben veel mensen de morele leer van de Kerk als onderdrukking ervaren. Als reactie hierop was de ‘seksuele bevrijding’ van de jaren zestig en zeventig misschien nodig, maar intussen doet die ons schrikken. Er is niet veel fantasie nodig om een samenhang te zien tussen de wantoestanden in onze maatschappij en de seksistische reclame-uitingen en het geweld op tv of in films. Als seksistische afbeeldingen in het openbaar als reclame mogen worden getoond, is dit een discriminatie van vrouwen. De onderdrukking van vrouwen en hun uitbuiting worden zo bevorderd, met als gevolg wat in Valkenburg gebeurd is.

Eelt op de ziel
Vooral vrouwen zouden tegen deze seculier verplichte ‘seksuele vrijheid’ in opstand moeten komen, want die werkt alleen maar in hun nadeel. Maar veel vrouwen zijn intussen door de seculiere media zo gehersenspoeld dat ze het normaal vinden hun lichaam en hun seksualiteit zomaar voor kortstondige relaties ter beschikking te stellen. Ze hebben niet door dat ze zich zo veel pijn en schade aan hart en ziel berokken. Gewoon om zichzelf te beschermen, gaat zich op hun kwetsbare ziel een dikke laag eelt vormen. Deze laag maakt weer bevredigende contacten en seksuele voldoening onmogelijk. Vrouwen zijn vergeten hun lichaam en hun seksualiteit als iets kostbaars te beschouwen – laat staan hun ziel! Dit kan niemand anders stoppen dan de vrouwen zelf.

De moeite waard
Het lijkt erop dat mensen tegenwoordig nauwelijks nog in staat zijn om zomaar een leer te ‘gehoorzamen’. Eerder willen zij alles zelf begrijpen en hun eigen inzichten volgen. Daarom zou het goed zijn om meer over de wetmatigheden betreffende de natuur en het spirituele wezen van de seksualiteit (en dus ook van vrouwen) te weten te komen. Met zijn seksualiteit is de mens tot zoveel meer in staat dan kortstondig plezier. Het onbekende terrein tussen psyche en spiritualiteit, evenals de religieuze of spirituele wetmatigheden rond seksualiteit zijn nog niet wetenschappelijk onderzocht, maar dit is wel dringend nodig. Er valt hier nog veel te ontdekken en het lijkt de moeite waard.

Overgenomen met toestemming van Katholiek Nieuwsblad.

image_pdfimage_print