Persbericht Vrije Universiteit Brussel, 9 februari 2009
Een meer transparante procedure zoals in Nederland zou de euthanasiepraktijk in ons land nog veiliger en kwaliteitsvoller kunnen maken. Dat blijkt uit een vergelijkend onderzoek van drs. Tinne Smets, prof. dr. Johan Bilsen en prof. dr. Luc Deliens van de Vrije Universiteit Brussel in samenwerking met enkele collega’s uit Gent en Amsterdam.
Toen Nederland in 2002 als eerste land ter wereld euthanasie legaliseerde, kende de praktijk er al een zeer breed maatschappelijk draagvlak. Gedurende de jaren die hieraan voorafgingen, werden Nederlandse artsen door hun nationale koepelvereniging aangemoedigd om hun levensbeëindigende acties in het openbaar te brengen. Dit geleidelijke proces zorgde ervoor dat de uiteindelijke wetgeving gebaseerd kon worden op een ruime praktijkervaring.
In België daarentegen is de euthanasiewetgeving op erg korte tijd tot stand gekomen na een reeks debatten, waardoor ze niet op een even brede consensus bij de artsen kon rekenen. De registratie- en controlemechanismen in beide landen zijn vrij gelijklopend, aangezien de Belgische wetgeving in grote mate gebaseerd is op het Nederlandse voorbeeld, maar toch zijn er nog enkele belangrijke verschilpunten, zo noteerden Tinne Smets en haar collega’s van de onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde van de Vrije Universiteit Brussel.
Een van de grote verschillen is dat artsen in België anoniem blijven in de registratieprocedure. Enkel in bijzondere gevallen kan de evaluatiecommissie die anonimiteit opheffen om de betrokken arts te contacteren. In Nederland staat de naam van de arts op het formulier, zodat er een directe en openlijke dialoog met de arts mogelijk is. De Nederlandse artsen ervaren dit doorgaans als een erg positieve zaak, omdat ze de feedback van de commissieleden leerrijk en nuttig vinden. De Nederlandse registratie gebeurt ook een stuk uitgebreider, waardoor de commissieleden over meer informatie beschikken dan hun Belgische collega’s.
De onderzoekers concluderen uit hun studie dat een meer transparante procedure zoals in Nederland de maatschappelijke controle op de euthanasiepraktijk vergemakkelijkt. Ze benadrukken dat het erg belangrijk is om de artsen goed te informeren over de wettelijke procedure, en hen systematisch feedback te geven over hun euthanasiedossiers, maar dan in een context van vertrouwen.
Referentie
Smets T. et al. The medical practice of euthanasia in Belgium and The Netherlands: Legal notification, control and evaluation procedures. Health Policy (2008), doi:10.1016/j.healthpol.2008.10.003
