Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 13 juni 2008
Het kabinet heeft vandaag besloten om een integraal pakket aan maatregelen te nemen rondom orgaandonatie. Door middel van intensieve voorlichting zal het kabinet een dringende voorkeur voor donatie benadrukken.
In de toekomst zal ‘niet registreren’ ertoe leiden dat voor betrokkene een registratie wordt vastgelegd: ‘Mijn nabestaanden beslissen’. Mensen kunnen zich daardoor niet meer aan een keuze onttrekken. Er wordt nog een extra keuzeoptie toegevoegd: ‘Ja,ik geef toestemming voor donatie, mits mijn nabestaanden instemmen’. Door het toevoegen van deze extra optie wordt het voor mensen makkelijker om de positieve houding ten opzichte van orgaandonatie tot uitdrukking te brengen. Een andere organisatie en financiering van orgaandonatie in de ziekenhuizen zal ondersteund worden. Het kabinet wil met dit pakket aan maatregelen het grote tekort aan donororganen verkleinen. De ambitie is om in de komende vijf jaar het aantal postmortale transplantaties te verhogen met ten minste 25%.
Deze week heeft de Coördinatiegroep Orgaandonatie het ‘Masterplan Orgaandonatie, De vrijblijvendheid voorbij’ gepresenteerd. Dat Masterplan is uitgangspunt geweest bij de besluitvorming van het kabinet. In het Masterplan worden verbeteringen voorgesteld in de voorlichting, de ziekenhuizen, het systeem en ten aanzien van het proces rondom donatie bij leven. Vrijwel alle adviezen neemt het kabinet over.
Een belangrijk uitgangspunt is dat de overheid afstapt van een neutrale positie. Tot nu toe droeg de overheid uit, dat het belangrijk was een keuze te maken, ongeacht welke. Het kabinet kiest er nu voor dat een keuze vóór orgaandonatie een diepe voorkeur heeft. Het kabinet zal die voorkeur dan ook indringend uitdragen. Van iedereen mag een keuze worden verwacht, aldus het kabinet en zij onderschrijft daarmee de titel van het Masterplan: de vrijblijvendheid voorbij. Daarnaast zal voorlichting worden geïntensiveerd en worden verbeteringen in de ziekenhuizen ondersteund (financieel en in organisatiestructuur). Op het gebied van donatie bij leven staat zorgvuldigheid voorop en worden onnodige en hinderlijke barrières weggenomen.
Het huidige, neutrale, systeem van donorregistratie wil het kabinet wijzigen in een activerend toestemmingssysteem. De bestaande vier keuzes (‘Ja’, ‘Nee’, ‘Mijn naasten beslissen’ en ‘Specifiek persoon beslist’) blijven gehandhaafd. Daarnaast wordt voor mensen die willen doneren, maar ook hun naasten willen betrekken bij de uiteindelijke beslissing, een extra keuzemogelijkheid geboden. Deze keuze is ‘ja, ik geef toestemming voor donatie, mits mijn nabestaanden instemmen’. Het kabinet verwacht dat nabestaanden bij de registratie veel vaker toestemming zullen geven dan bij het ontbreken van registratie. Degenen die geen donorformulier invullen worden ook in het register opgenomen. Zo zijn in de toekomst iedereen, anders dan nu, in het Donorregister opgenomen en wordt de positie van de donor versterkt.
Bekijk het dossier “Orgaandonatie” t.b.v. de Tweede Kamer op de website van het ministerie van VWS
