Waarde en onschendbaarheid van het menselijk leven

Paus Franciscus
25 maart 2020

Beste broeders en zusters, goedemorgen!

Vijfentwintig jaar geleden, op dezelfde datum van 25 maart, die in de Kerk het plechtige feest van de Aankondiging van de Heer is, heeft de heilige Johannes Paulus II de Encycliek Evangelium Vitae uitgevaardigd over de waarde en onschendbaarheid van het menselijk leven.

De band tussen de Aankondiging en het “Evangelie van het leven” is sterk en diep. De heilige Johannes Paulus benadrukt dat in zijn Encycliek. Op onze dagen hernieuwen we dit onderricht in de context van een pandemie die een bedreiging vormt voor het menselijk leven en de wereldeconomie. Een situatie die de woorden waarmee de encycliek begint nog indringender maakt: “Het evangelie van het leven behoort tot de kern van Jezus’ boodschap. Dag na dag ontvangt de Kerk het met liefde en moet zij het moedig en trouw als goed nieuws voor de mensen van alle tijden en culturen verkondigen.” [1H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 1: Het Evangelie van het Leven staat in het hart van de boodschap van Jezus. Dagelijks door de Kerk met liefde ontvangen, moet zij met moedige trouw verkondigd worden als het goede nieuws aan de mensen van ieder tijdperk en elke …]

Zoals elke verkondiging van het Evangelie moet ook hiervan in de eerste plaats getuigenis worden gegeven. En ik denk met dankbaarheid aan het stille getuigenis van zoveel mensen die op verschillende manieren hun best doen om zieken, bejaarden, eenzamen en behoeftigen te dienen. Ze brengen het Evangelie van het leven in praktijk, zoals Maria die, nadat ze de aankondiging van de engel had vernomen, haar nicht Elizabeth ging helpen die het nodig had.

In feite is het leven dat we moeten bevorderen en verdedigen geen abstract begrip. Het wordt altijd zichtbaar in een persoon van vlees en bloed: een pas verwekt kind, een arme verschoppeling, een zieke die alleen en ontmoedigd is of terminaal, iemand die zijn baan kwijt is of geen werk kan vinden, een afgewezen migrant verbannen in een ghetto… Het leven openbaart zich concreet in mensen.

Ieder mens is door God geroepen om van de volheid van het leven te genieten. Omdat elke mens is toevertrouwd aan de moederlijke zorg van de Kerk, kan het niet anders dan dat iedere bedreiging van de menselijke waardigheid en het leven in haar hart, in haar moederlijke “binnenste” wordt gevoeld. De verdediging van het leven is voor de Kerk geen ideologie, het is een werkelijkheid, een menselijke werkelijkheid waarbij alle christenen betrokken zijn, precies omdat ze Christenen zijn en omdat ze mensen zijn.

De aanslagen op de waardigheid en het leven van de mensen gaan helaas in onze tijd nog steeds verder, in het tijdperk van de Universele Rechten van de Mens. Meer nog, we staan voor nieuwe bedreigingen en nieuwe slavernijen, en de wetgeving beschermt niet steeds de zwakste en meest kwetsbare mensen.

De boodschap van de Encycliek Evangelium Vitae is dus meer dan ooit actueel. Naast noodsituaties, zoals die we nu meemaken, is het een kwestie van handelen op cultureel en educatief vlak. Het komt erop aan een houding van solidariteit, zorg en aanvaarding over te brengen aan de toekomstige generaties, in het besef dat de cultuur van het leven niet het exclusieve erfgoed van Christenen is, maar eigen is aan allen die werken aan de opbouw van broederlijke relaties en de waarde erkennen van ieder mens, zelfs wanneer die kwetsbaar is en lijdt.

Beste broeders en zusters, elk menselijk leven, enig en onherhaalbaar, is op zich waardevol en van onschatbare waarde. Dit moet altijd opnieuw worden verkondigd, met de moed van het woord en de moed van de actie. Het is een oproep tot broederlijke liefde voor de grote mensenfamilie en voor elk van haar leden.

Daarom herhaal ik met hernieuwde overtuiging de oproep van de heilige Johannes Paulus II die vijfentwintig jaar geleden deze encycliek schreef: “respecteer, verdedig, bemin en dien het leven, ieder menselijk leven! Alleen op die weg zul je gerechtigheid, ontwikkeling, echte vrijheid, vrede en geluk vinden!” [2H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 5 “Aan het probleem van de bedreigingen van het menselijk leven in onze tijd was het Buitengewoon Consistorie van de kardinalen gewijd, dat plaatsvond in Rome van 4 tot 7 april 1991. Na een uitvoerige en diepgaande bespreking van het probleem …]

Overgenomen met toestemming van RK Documenten

image_pdfimage_print