Katholiek Nieuwsblad, 22 juni 2021
door Selinde van Dijk-Kroesbergen
In het Europees Parlement wordt deze week gedebatteerd en gestemd over een resolutie voor legalisering van abortus in alle lidstaten. Ook al is de resolutie niet bindend, ze baart christelijk Europa grote zorgen.
De ontwerpresolutie is afkomstig van de centrumlinkse Kroaat Predrag Matić en roept de lidstaten op om de seksuele rechten van met name vrouwen en meisjes te beschermen. In dat kader wordt gesteld dat abortus moet worden gezien als een mensenrecht.
‘Huiveringwekkend’
“Het is een heel progressieve agenda vanuit de vrouwenbeweging”, vertelt Europarlementariër Bert-Jan Ruissen (SGP) aan Katholiek Nieuwsblad. “Ik vind het een kwalijk statement dat de beëindiging van een leven wordt gezien als een mensenrecht. Het is huiveringwekkend.”
Ook zouden volgens de resolutie medische zorgverleners die vanwege gewetensbezwaar geen abortussen willen uitvoeren, vrouwen het recht op gezondheidszorg ontzeggen. Een weigering abortus te verrichten of anticonceptiemiddelen voor te schrijven of te verkopen omdat iemand dat onverenigbaar acht met zijn of haar geloof of overtuigingen, moet volgens de resolutie in de toekomst “ontzegging van medische zorg” worden genoemd in plaats van “gewetensbezwaren”.
Ruissen vindt dit alles “onaanvaardbaar en heel verdrietig. Dat zelfs mensen verplicht moeten worden om eraan mee te werken vind ik echt verregaand”.
‘Enorme push’
ChristenUnie-Europarlementariër Peter van Dalen zegt dat de resolutie “een enorme push is voor bewegingen die abortus als mensenrecht willen bevorderen”. Het gaat volgens hem meer om de bescherming van het recht van de vrouw, dan om de bescherming van de gezondheid.
“In het bijna vijftig pagina’s tellende document staan zeker ook goede zaken, zoals de afschaffing van de zogenaamde tampontaks, vrouwen beschermen tegen genitale verminking en het bevorderen van kraamzorg. Maar dit omvat slechts een klein deel van de 77 paragrafen”, aldus Van Dalen.
Verre van compleet
Het voornaamste bezwaar van de ChristenUnie is dat abortus niet als mensenrecht kan worden gezien. “Dat staat ook in geen enkel juridisch document of internationaal verdrag. Wel staat er in artikel 2 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens dat ieder persoon recht op leven heeft.”
Verder is het rapport volgens Van Dalen verre van compleet. “Waarom staat er niets in over vaders? Heel vaak zijn die er niet, terwijl ze wel een verantwoordelijkheid hebben. Ook staat er niets in het rapport over moeders die in heel moeilijke omstandigheden toch het kind ter wereld willen laten komen.”
Subsidiariteitsbeginsel
Het debat over de resolutie – die ook wel bekend staat als ‘Matić Rapport’ – vindt woensdag plaats. Donderdag zal erover gestemd worden.
Ruissen stuurt met Europarlementariërs van allerlei verschillende fracties vandaag een brief aan de voorzitter van het Europese Parlement, de Italiaan David-Maria Sassoli. Het belangrijkste bezwaar dat zij in deze brief noemen is dat de resolutie in strijd is met het subsidiariteitsbeginsel van de Europese Unie. Dit houdt in dit geval in dat de lidstaten zelf zoveel mogelijk verantwoordelijk zijn voor hun nationale wetgeving.
Eind vorige week publiceerde het secretariaat van de Europese bisschoppencommissie COMECE een verklaring. Ook de Europese bisschoppen stellen dat in het ‘Matić Rapport’ het subsidiariteitsbeginsel wordt geschaad.
Verder wordt volgens de bisschoppen in de tekst het recht op leven van het kind genegeerd en stellen ze dat abortus volgens de internationale verdragen geen mensenrecht is. Ze verwijzen hierbij naar een uitspraak van het Europees Hof van Justitie in 2011. De rechters hadden hierbij argumenten aangenomen die verwezen naar de menselijke waardigheid van embryo’s.
Onaanvaardbaar
Inmiddels hebben andere bisschoppenconferenties hun bezwaren ook afzonderlijk laten weten. Zo zeiden de Oostenrijkse bisschoppen dat abortus geen “voordeel van de gezondheidszorg” is en dat de resolutie twijfelachtige standpunten bevat.
De Slowaakse bisschoppen lieten weten dat de Kerk “elke inspanning om de gezondheid te beschermen” op prijs stelt. Ze waarderen “initiatieven die in het bijzonder rekening houden met de gezondheid en rechten van vrouwen”. Echter, “de moord op een ongeboren kind te beschrijven als een vorm van gezondheidszorg, laat staan als een mensenrecht”, kan niet worden aanvaard.
‘Seculiere agenda opleggen’
Binnen Europa is de wetgeving voor abortus zeer verschillend. In bijna alle lidstaten is het toegestaan. Alleen in Malta is abortus in alle omstandigheden verboden. In Polen is het uitsluitend in zeer beperkte omstandigheden toegestaan.
Ruissen verwacht dat de kans op een meerderheid voor de resolutie reëel is. Hij vindt het bedreigend: “We lopen het gevaar dat de Europese Unie steeds meer de seculiere agenda oplegt aan de lidstaten. Ook al is de resolutie niet bindend, de politiek wordt onder druk gezet om wetgeving te versoepelen. Op termijn kan dat ertoe leiden dat sommige lidstaten concessies gaan doen.”
Van Dalen verwacht ook een dergelijk effect. “De verschillende pro-abortus bewegingen binnen de lidstaten zullen zich enorm gesteund voelen als deze resolutie, zoals ik verwacht, zal worden aangenomen. Zij zullen bij hun eigen parlement aankloppen en naar deze Europese resolutie verwijzen om de druk op te voeren.”
Alternatieve resolutie
De fractie van de Europese Volkspartij (EVP), waar onder andere de CU en het CDA deel van uitmaken, moet nog bij elkaar komen om een gezamenlijk standpunt te bepalen. De CDA-delegatie liet Katholiek Nieuwsblad weten dat “er hierover nog volop een brede discussie wordt gevoerd. Er ligt ondertussen ook een goede alternatieve resolutie van de EVP-fractie die we deze dagen nog bespreken”.
Overgenomen met toestemming van Katholiek Nieuwsblad.
